Magellanustraatje

De oude naam voor (een deel van) de huidige Coppelstockstraat is het Koeslop. Nog eerder, in de 17e eeuw, heette dat ook wel het Magellanustraatje. Waar het straatje die naam aan te danken had blijft vooralsnog een raadsel.

Het is aantrekkelijk om een relatie te vermoeden met de Straat Magellaan. Het is misschien vergezocht, maar eind juni 1598 vertrok van vóór Brielle een vloot van vijf schepen naar deze doorgang door Zuid-Amerika. Het was de bedoeling om via Kaap Hoorn naar Japan en China te varen. Kaap Hoorn was echter berucht vanwege het slechte weer en Straat Magellaan gold als een veiliger route. Veiliger, maar niet sneller: de vloot deed uiteindelijk vier maanden over de 600 kilometer lange doorgang. Francis Drake had er in 1578 zestien dagen over gedaan! De schepen waren voor de gelegenheid van nieuwe namen voorzien, zij droegen Bijbelse namen: De Blijde Boodschap, De Trouw, Het Geloof, De Hoop en De Liefde. Of de reis een succes was is discutabel: alleen De Liefde bereikte uiteindelijk Japan. Op 19 april 1600 kwam het schip aan op het eilandje Kurosima; slechts 24 man, nog geen kwart van de bemanning, was toen nog in leven. Maar hiermee was contact gelegd met Japan en Hollanders behielden daar eeuwenlang een bijzondere positie. Het schip De Liefde heette oorspronkelijk Erasmus. Op de versierde spiegel of achterzijde van het schip was een hekbeeld aangebracht van Desiderus Erasmus. Dat houten beeld is bewaard gebleven en heeft enkele eeuwen in een Japanse tempel gestaan, totdat het in de twintigste eeuw herkend werd. Het beeld bevindt zich in nu het Nationaal museum van Tokio, net al een aantal zeekaarten van De Liefde, ooit vertrokken vanuit de Maas.

Aart van der Houwen (aa.vanderhouwen@streekarchiefvp.nl)