Rechtbank verbiedt opnieuw het afschieten van knobbelzwanen in Zuid-Holland

De jacht op knobbelzwanen in de provincie Zuid-Holland is opnieuw door de rechtbank Den Haag per direct verboden. Dat is de uitspraak  van het tweede kort geding, aangespannen door Stichting Dierenradar van dierenarts/zwanenbeschermster Saskia Van Rooy en de Faunabescherming.

De provincie Zuid-Holland verleende aan de Faunabeheereenheid een vrijstelling om beschermde knobbelzwanen in heel Zuid-Holland te bestrijden omdat daarmee volgens de provincie voorkomen wordt dat zwanen schade aan grasland en gewassen aanrichten. De Rechtbank Den Haag oordeelde reeds in haar uitspraak van 22 november 2018 - naar aanleiding van een eerste kort geding dat door Stichting Dierenradar en de Faunabescherming  was aangespannen - dat het afschieten van knobbelzwanen voorlopig niet was toegestaan omdat de schade onvoldoende was aangetoond en daarbij de strikt beschermde Kleine zwanen kunnen worden verstoord en afgeschoten.

De provincie liet daarna de Faunabeheereenheid het Faunabeheerplan iets aanpassen en verleende opnieuw een vrijstelling aan jagers om per 1 oktober 2019 knobbelzwanen te schieten. De Rechtbank zet hier nu opnieuw een streep door. Volgens de Rechtbank hebben Dierenradar en de Faunabescherming aangetoond dat het in het Faunabeheerplan beschreven afschot van knobbelzwanen grote reële risico's voor de populatie Kleine zwanen met zich mee brengt. De provincie Zuid-Holland is één van de belangrijkste plaatsen waar Kleine zwanen in de herfst- en winterperiode voorkomen, waarbij zij zich veelvuldig in gemengde groepen met knobbelzwanen bevinden. Kleine zwanen worden ernstig bedreigd en zijn strikt beschermd. Verstoren en doden van Kleine zwanen is bij wet verboden. Volgens de organisaties leidt het afschot van knobbelzwanen onvermijdelijk tot het verstoren, verwonden en afschieten van Kleine zwanen. Vanaf schotafstand zijn de beide soorten in een split second tijdens het schieten, zeker in matige tot slechte weers-, zicht- en lichtomstandigheden waarvan in de herfst- en winterperiode sprake is als de Kleine zwanen in Nederland zijn, namelijk niet van elkaar te onderscheiden. Dit geldt in het bijzonder voor jonge knobbelzwanen en jonge Kleine zwanen die erg op elkaar lijken en makkelijk verward kunnen worden. Vliegend zijn de beide soorten al helemaal niet van elkaar te onderscheiden. Nederland is essentieel en van groot internationaal belang voor de overwintering van Kleine zwanen, omdat bijna 2/3 van de wereldpopulatie hier overwintert. De Krimpenerwaard, de Alblasserwaard en de polders bij Zoetermeer/Alphen aan de Rijn e.o. zijn internationaal als één van de belangrijkste beschermingsgebieden voor Kleine zwanen door de AEWA (Agreement on the Conservation of African-Eurasian Migratory Waterbirds) in Zuid-Holland aangewezen. Ondanks de beschermde status van Kleine zwanen, toont onderzoek aan dat meer dan 22% van de Kleine zwanen schothagel in het lijf heeft.

Dierenarts Van Rooy is dolblij met de uitspraak, maar vreest illegaal afschot van zwanen waarop volgens haar aantoonbaar geen controle door de toezichthouder van de provincie en politie is. Ondanks het verbod op het afschot van knobbelzwanen dat sinds 22 november vorig jaar gold, kreeg Van Rooy diverse meldingen over illegaal geschoten zwanen in de Krimpenerwaard. Van Rooy vond een maand geleden zelf een gedode gedumpte zwanenfamilie in Stolwijk, waarover ze op social media berichtte. Omdat de Politie Krimpenerwaard weigerde onderzoek naar de doodsoorzaak van de vijf zwanen te doen, liet Van Rooy zelf daarvan röntgenonderzoek verrichten. Röntgenfoto's bewezen dat de zwanen munitie van een luchtbuks in het lijf hadden en dat de halsen illegaal waren gedraaid en gebroken. De burgemeester van de Krimperwaard liet aan verontruste burgers die hem hierover hadden aangeschreven weten dat de politie geen prioriteit hieraan mag besteden, dat door de meerderheid van de gemeenteraad ondersteund wordt en dat volgens Van Rooy, fractievoorzitter van Dierbaar Krimpenerwaard, volstrekt onacceptabel is.

Van Rooy: 'Hoewel ik ook het tweede kort geding gewonnen heb, wil dit niet zeggen dat de zwanen nu veilig zijn. Ik roep daarom iedereen op om knobbelzwanen heel goed in de gaten te houden en direct te filmen als zwanen illegaal geschoten worden of daarvan illegaal de nek wordt gebroken. Verder wil ik dat de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid en de politie nu eindelijk eens hun wettelijke opsporingstaken in het veld gaan uitvoeren en actief op illegaal afschot gaan controleren en handhaven.'