De maat is vol

Wat me nu weer overkwam. Ik had al een pittig stukje over de jaarwisseling klaar liggen. Alleen nog even het aantal doden, afgerukte handen, ontplofte ogen en het schadebedrag invullen en klaar. Dat is het mooie van tradities. Je weet wat er gaat gebeuren en wat je daarover zeggen wil. Iets over lafheid en onverantwoordelijkheid van de overheid. En toen gebeurde er ineens van alles, waardoor ik mijn schrijfsel in de prullenbak kon mikken.

Plotseling rollebolden burgemeesters overal in het land over elkaar heen met verklaringen dat het zo niet langer kon. Zélfs CDA- en VVD-burgemeesters. Volgens de politie kon het zo niet langer. Volgens de brandweer kon het zo niet langer. Volgens ambulancemedewerkers kon het zo niet langer. Volgens de directeur van de Veiligheidsregio Rotterdam kon het zo niet langer. De commissaris van de Koning deed een duit in het zakje: zo kón het niet langer. En nu gaat de regering zich beraden over hoe het verder moet met het vuurwerk.

Wat is er gebeurd? Rond de jaarwisseling leek Nederland een oorlogsgebied. Talloze branden braken uit, de brandweer kon alleen nog uitrukken met politiebescherming. Vervolgens werden ze met lichte en zware explosieven bestookt. Ambulancemedewerkers draaiden overuren om mensen met brandwonden, afgerukte vingers en oogletsel naar ziekenhuizen te vervoeren. Een chirurg van het Oogziekenhuis Rotterdam kwam voor de zoveelste keer op de buis en aan journalisten vertellen wat hij op de operatietafel aantreft in zo'n nacht. De man is een BN'er aan het worden; hij hoort inmiddels bij de oudejaarstraditie als de Paus bij de paasboodschap.

Door de explosies liepen mensen gehoorschade op en werd de lucht gedurende enkele uren ernstig vervuild. Longpatiënten kwamen in de problemen. Gebouwen, straatmeubilair en auto's raakten zwaar beschadigd of brandden totaal uit. Straten, openbaar groen en daken raakten bedekt met chemisch vervuild afval. En dan het allerergste: er vielen doden.

Maar die vielen eerdere jaren ook al. Het gooien met vuurwerk naar voorbijgangers en medewerkers van hulpdiensten is al jaren traditie. Ernstige gewonden, uitgebrande auto's, milieuvervuiling en geluidsoverlast: geen nieuwe verschijnselen. De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft al in 2017 onderzoek gedaan naar de problematiek tijdens de jaarwisseling. Conclusie en aanbeveling: knalvuurwerk en vuurpijlen moeten verboden worden. De regering deed niets. Burgemeesters moesten het zelf maar uitzoeken.

Dit jaar is er een omslag. Waarom nu pas? Niemand die het weet. Maar ineens pikt men het niet meer. De meerderheid van de Nederlanders heeft genoeg van vuurwerkoverlast. Burgemeesters willen er vanaf. De politie wil er vanaf. De brandweer wil er vanaf. Oogartsen willen er vanaf. Longartsen willen er vanaf. Traumachirurgen willen er vanaf. Verzekeringsmaatschappijen willen er vanaf. De Dierenbescherming wil er vanaf.

Over de juiste aanpak verschillen de meningen. Maar niets doen is geen optie meer. De maat is vol.