Naamgeving
Algemeen 265 keer gelezenEchter: de naam Tinte is veel ouder dan de naam Rubia Tinctorum. De wetenschappelijke naam werd pas in 1753 geïntroduceerd door de plantendeskundige Carolus Linnaeus. Wat dan wel de herkomst is weten we vooralsnog niet. Er zijn meer vraagtekens wat naamgeving betreft: hoe komt bijvoorbeeld fort Penserdijk aan zijn naam? Dit fort werd in 1885 gebouwd als onderdeel van de ‘Stelling van de Monden van de Maas en het Haringvliet’, evenals het verderop gelegen fort Noorddijk. Beide forten werden in een bestaande dijk gelegd, of beter: de dijken werden ter plaatse afgegraven en verlegd. Het fort Noorddijk kreeg de naam van de dijk en logischerwijs zou het andere fort Fort Peltsersdijk genoemd zijn.
De overlevering wil dat de naam Tinte afkomstig zou zijn van “Rubia Tinctorum”, de wetenschappelijke naam voor meekrap. Op zich geen vreemde gedachte: meekrap werd in het verleden veel verbouwd op Voorne en in het huidige Tinte stond al in 1639 een zogeheten meestoof waarin de meekrap werd verwerkt tot kleurstof voor de textielindustrie.Maar het liep anders: het werd Penserdijk, een niet bestaande dijk. Wellicht was er verwarring met de nabijgelegen Panserdijk. Het kan ook gewoon een verschrijving zijn die nooit meer is aangepast. Iets soortgelijks, zo stel ik mij voor, moet omstreeks 1575 zijn gebeurd bij de twee forten die toen aan weerszijden van de Brielse havenmonding (het huidige Molenhaventje) werden gelegd: aan de westzijde, in de polder Cleyburg kwam het fort Cleyburg en aan de oostzijde, in Meeuwenoord het fort … Nieuwenoord. Geschreven met een ganzenveer lijken M en Ni sterk op elkaar en is een fout snel gemaakt. Als we daarbij realiseren dat de forten niet door de plaatselijke overheid, maar door ‘het Rijk’ werden gelegd, kunnen we het niemand kwalijk nemen.
Aart van der Houwen (aa.vander houwen@streekarchiefvp.nl)
