Ligt oorsprong Brielse Maskerade in Hellevoetsluis?

Brielle - Op 5 december is de Brielse Maskerade, een traditie die sinds 2016 op de lijst van Immaterieel Erfgoed staat. Van 19 tot 20 uur gaan Briellenaren gemaskerd en met vermommingen de straat op om thema’s uit de actualiteit of iets grappigs uit te beelden. 

Deze keer een gesprek met iemand die veel over de geschiedenis van de Maskerade weet: Bob Benschop. Bob is geboren in Oudenhoorn, studeerde geschiedenis in Rotterdam, maar keerde na zijn studie weer terug. Twintig jaar geleden kwam hij via een stage terecht bij het Streekarchief van Voorne-Putten, waar hij nog steeds werkzaam is als archivaris. Toen het tijdschrift ‘De Briellenaer’ hem benaderde om een tekst over de Maskerade te schrijven, dook hij in de gemeentearchieven en deed enkele opzienbarende ontdekkingen. ‘De Maskerade is helemaal geen oeroude traditie, zoals veel Briellenaren denken’, stelt Bob. ‘Pas rond 1850 kom je de Maskerade tegen in de annalen van Brielle. Burgemeester Lette was toen verwikkeld in een machtsstrijd met de commissaris van politie. Die verbood het feest tegen de wil van de burgemeester uit angst voor rellen, maar dit verbod greep de jeugd juist aan om kwajongensstreken uit te halen. Opvallend is dat de Maskerade in die tijd ook in Hellevoetsluis werd gevierd. Maar daar verdween het in de jaren ‘30 toen de marinehaven gesloten werd. Aangezien het ‘Klaassielopen’ een typische traditie van de Waddeneilanden is, is het aannemelijk dat deze traditie via de marine naar Hellevoetsluis en vandaar naar Brielle is gekomen. In Brielle werd de Maskerade in die tijd juist nieuw leven in geblazen toen een deskundige kwam vertellen over oude volkstradities. Dit zette Johan Been aan om een onderzoek te beginnen naar deze Brielse traditie. Hij vond zelfs een ooggetuige uit 1850. Het VVV dat wel brood zag in een herleven van de Maskerade voor de Brielse middenstand pakte het op. Vanaf 1930 nam het de organisatie op zich. Deelnemers konden zich nu officieel inschrijven, etalages werden mooi versierd en mensen uit omliggende gemeenten trokken nu op Sinterklaasavond naar de Brielse binnenstad. Bob heeft zelf de Maskerade verschillende keren bijgewoond, ook dit jaar is hij van plan te komen. ‘Ik vind het bijzonder, 5 december betekent voor de meeste Nederlanders Sinterklaasavond maar in Brielle is er zo’n heel ander feest. Ik houd van lokale tradities die zo kenmerkend zijn voor een plaats. Ze brengen mensen samen en zorgen voor verbinding.’

Bent u nieuwsgierig naar de ‘Klaassielopers’? Welke groepen er dit jaar meedoen en welke thema’s er aan bod komen? De Brielse fanfare, Libertatis, is weer van de partij en de bottelierskar deelt glühwein en warme chocolademelk uit. Voor meer info zie Facebookpagina Brielse Maskerade. Meedoen? Stuur dan een e-mail naar brampoldervaart@gmail.com.

Bram Poldervaart