Normaal doen

Als je van je werk houdt, is het altijd leuk om pittige klussen te krijgen. Dacht ik. Tot ik hoorde dat oogartsen baalden van de oudejaarsnacht. Ook al heb je allerlei ingenieuze chirurgische technieken onder de knie, dan is het toch niet leuk om aan een oog te gaan prutsen dat alleen maar ontploft is omdat er toevallig een vuurpijl in kwam. Om je eigen emoties wat in toom te houden als de patiënt kermend en bloederig wordt binnen gebracht kun je wel denken 'eigen schuld, dikke bult', maar zo werkt het niet. Het is vaak niet de schuld van het slachtoffer. Die liep alleen maar langs, of was bijvoorbeeld net druk bezig zijn kind een vuurwerkbrilletje op te zetten, toen er ineens een 'afzwaaier' voorbij kwam. Recht in zijn oog.

Ach ja, dat zijn de risico's van het leven, zeggen de liefhebbers van traditie. Het verkeer is óók gevaarlijk. Helemaal waar, alleen doe je daar aan mee omdat je van A naar B moet en niet voor de lol. Ik ken tenminste nog weinig mensen die voor de pret een stukje gaan rijden, zeker niet als de Botlekbrug op de route ligt, maar dit terzijde.

En nu las ik dat behalve longartsen ook vaatchirurgen balen van onnodige operaties. Bij mensen die jarenlang roken worden niet alleen de longen geteerd, maar slibben er ook vaten dicht. Waardoor er uiteindelijk tenen, voeten of complete benen afgezet moeten worden. Vaatchirurgen zouden graag zien dat de verkoop van sigaretten verboden wordt. En dat beweegprogramma's vergoed worden door ziektekostenverzekeringen. Want iemand die een halfuurtje per dag wandelt, vermindert zijn kans op afstervende ledematen of andere ellende aanmerkelijk. Kunnen mensen niet op eigen gelegenheid een rondje kuieren dan? Nee, dat kunnen velen niet meer. Omdat ze gewend zijn op hun kont te zitten met een sigaret in hun hoofd en een zak chips en een pul bier bij de hand.

Als u denkt dat dit overdreven is, moet u eens een dagje goed om u heen kijken en focussen op de taille van passanten. Hun eigen schuld? Niet helemaal. Want alles wat je als kind aangewend wordt is moeilijk weer af te leren. En ook daarvoor hoef je alleen maar even om je heen te kijken om te zien wat er gebeurt. Ga eens bij een willekeurige basisschool staan en tel het aantal leerlingen dat per auto gebracht wordt. En kijk eens naar de capriolen die de chauffeurs uithalen om daarbij zo min mogelijk meters te voet af te hoeven leggen. Liefst parkeerden ze hun vehikels in het klaslokaal.

Wat is er mis met je kind wandelend naar school brengen? Of (nou zeg ik misschien iets héél geks) om je kinderen te leren zelfstandig, zonder begeleiding, lopend naar school te gaan? Compleet met uitleg over hoe je zoiets veilig aanpakt, bijvoorbeeld goed uitkijken voor je oversteekt, op het trottoir blijven, niet met vreemde types mee naar huis gaan, enzovoort. Oftewel, alles wat vroeger – lang geleden – gewoon normaal was. Aardige uitdaging voor gedragsdeskundigen om dáár een programma voor te ontwerpen.