Afbeelding
DAGBOEKNOTITIES

Laf

Actueel 271 keer gelezen

Wat moet je doen als premier na een terroristische aanslag? Het moet een afschuwelijke klus zijn. Wat helpt is dat er een draaiboek klaar ligt. Ten eerste moet je de daad veroordelen. Medeleven uitspreken voor de slachtoffers en eventueel hun nabestaanden. Respect voor politie en hulpverleners.

Dan het volk tot kalmte manen. Aan paniek heeft niemand immers wat. Iedereen moet gewoon doorgaan met wat hij altijd al deed. Extra opletten is daarbij wel een aanrader (hoe je daarbij concreet te werk moet gaan, blijft meestal vaag). En tenslotte: moed inspreken. Iedereen staat paraat. We kunnen het aan. We laten ons er niet onder krijgen. Kom nou! Want we zijn tenslotte Amsterdammers of Rotterdammers of anders toch in ieder geval: Nederlanders. Dat zegt toch zeker wel genoeg?

Mij zegt dat eerlijk gezegd niets. En ik zal vast niet de enige zijn. Waar komt toch dat beroep op afkomst, woonplaats of nationaliteit vandaan? Mocht iemand in Brielle, Westvoorne of waar dan ook onverhoopt door een onverlaat neergestoken worden en ik ben toevallig in de buurt, dan hoop ik in staat te zijn om hulp te bieden. Dat ik een slagader kan dichtdrukken of zoiets - hoewel ik niet in het bezit ben van een EHBO-diploma en in principe slecht tegen vers bloed kan. Er is een kans dat ik duizelig of misselijk word van dat bloed. Of van angst.

Hopelijk zal ik in ieder geval het noodnummer kunnen bellen om een ambulance te vragen. Je weet nooit hoe je er op zo'n moment aan toe zal zijn. Wel weet ik bijna zeker dat ik niet zal denken: 'vooruit, ik moet iets doen, want ik ben tenslotte Nederlander.'

Vorige week pakte iemand op het station van Amsterdam een mes uit zijn tas en stak ermee in het rond. De premier moest zijn draaiboek van de plank halen. Zou er ook in staan welk woordgebruik in dergelijke gevallen gewenst is?

Het valt op dat bijna iedereen – niet alleen onze premier – bij de veroordeling van aanslagen dezelfde woorden gebruikt. Of het nu gaat om de gebeurtenissen in Nice, Madrid, Londen, Toulouse, Parijs, Kopenhagen, Brussel of Istanboel: meestal wordt er gesproken van 'een laffe daad'.

Wat is eigenlijk de betekenis van 'laf'? Na de reactie van Rutte op de steekpartij in Amsterdam zocht ik het nog eens op in het woordenboek: 'vreesachtig, een gebrek aan moed tonend, bangig'. Lafheid, dat is je gedeisd houden, geen risico's nemen. Je kunt zeggen van al die daders wat je wil, maar vreesachtig zijn ze beslist niet. Ze kunnen er vast op rekenen dat ze bij hun actie sneuvelen door explosieven die ze af laten gaan of neergeschoten zullen worden door politie of militairen.

Waarom dan toch steeds weer die 'laffe daad' in de toespraakjes? Er zijn toch genoeg andere woorden die de lading dekken? Bijvoorbeeld: gruwelijk, walgelijk, misdadig, afgrijselijk, monsterlijk, weerzinwekkend of wreed. Is het omdat lafheid in bepaalde culturen – ook in de onze? – nog lager aangeschreven staat?

Stuur jouw foto
Mail de redactie
Meld een correctie

Uit de krant