Wie wat bewaart............ ................ die weet wat!

Een veteraan in de 17e eeuw

Een mooi archiefstuk is het verzoekschrift uit 1695 van ene Glaudy Soutman. Soutman was in garnizoen in Brielle, inmiddels 59 jaar oud en vond het na 31 jaar militaire dienst welletjes. Door notaris De Neeff liet hij een ontslagbrief schrijven waarin hij zijn indrukwekkende loopbaan schetste. In 1664 - 28 jaar oud – had hij dienst genomen bij de Admiraliteit van het Noorderkwartier in Hoorn. Niet als matroos maar als militair. Weldra was de Tweede Engelse Oorlog uitgebroken en had hij zijn eerste ervaringen opgedaan. In 1672, toen oorlog met Frankrijk uitbrak, was hij overgeplaatst naar de mariniers en kort daarna onder commando van Michiel de Ruijter naar West Indië vertrokken. Daar had Soutman deelgenomen aan een invasie op het Franse eiland Martinique. Die aanval was een ramp geworden: van de duizend man die aan land was gezet sneuvelde de helft. De Ruijter had de aanval afgebroken en was teruggekeerd naar de Republiek. Soutman was bij de strijd levensgevaarlijk gewond geraakt. Maar een half jaar later vertrok hij onder commandeur Jacob Binckes opnieuw naar de Caribiën. Daar veroverden de mariniers stormenderhand drie eilanden op de fransen. Op Tobago raakte hij echter zwaar gewond. Ruim twee jaar verbleef hij in franse krijgsgevangenschap; toen werd de vrede getekend en keerde hij terug in Nederland. Hij bleef militair, zij het nu als kanonnier aan de wal. In 1688 brak opnieuw oorlog met Frankrijk uit. Soutman verbleef in de winter in garnizoen en nam in de zomermaanden deel aan alle veldtochten. In april 1695 verwachtte hij elk moment een oproep om weer te velde te trekken. Zijn verzoek om ontslag en pensioen werd (waarschijnlijk) gehonoreerd. Op 12 januari 1700 overleed 'konstapel Soutman' in Brielle.

Aart van der Houwen (aa.vanderhouwen@streekarchiefvpr.nl)